Cursus leidinggeven & management: de 9 beste cursussen

Onze aanraders

---

De 9 beste online management trainingen en cursussen

---

Wat leer je bij een leiderschapstraining?

Per cursus verschilt het welke inhoud er precies wordt behandeld. Bij de meeste cursussen komen de volgende onderwerpen aan bod.

Verschillende leiderschapsstijlen

Er zijn verschillende leiderschapsstijlen, die je kunt hanteren als leidinggevende of manager. Welke leiderschapsstijl geschikt is, hangt onder andere af van de organisatie, je medewerkers en jezelf. Voorbeelden van leiderschapsstijlen zijn transactioneel leiderschap, situationeel leiderschap en transformationeel leiderschap.

Transactioneel leiderschap

Bij transactioneel leiderschap ligt de nadruk op het aansturen vanuit een zakelijke overeenkomst. Dit is een ouderwetse vorm van leiderschap en wordt steeds minder gebruikt. Het wordt soms wel nog als onderdeel gebruikt van andere leiderschapsvormen en als vergelijking met andere leiderschapsvormen.

Situationeel leiderschap

Bij situationeel leiderschap pas je jouw leiderschap aan op de persoon, het project en/of op de opdracht. Onder situationeel leiderschap vallen vier soorten manieren van leidinggeven: leidinggeven, steunen, delegeren en begeleiden.

Transformationeel leidinggeven

Bij transformationeel leidinggeven richt jij je op verandering. De leidinggevende motiveert de medewerkers extra door een inspirerende visie. Dit wordt gedaan op een intrinsieke manier. Intrinsieke motivatie is ten opzichte van extrinsieke motivatie, de motivatie die vanuit jezelf komt. Dit kan op de juiste manier wel gestimuleerd worden door anderen. Door intrinsieke motivatie blijft iemand langer gemotiveerd, dan door externe motivatie. Externe motivatie is motivatie dat door een externe factor komt, bijvoorbeeld geld of als je het voor iemand anders doet.

Naast de verschillen tussen leiderschap is er ook een verschil tussen leidinggeven en managen. Een korte uitleg is dat management de organisatie, controle over werkzaamheden en planning is. Leiderschap is het ontwikkelen van een richting en visie voor je medewerkers. In veel cursussen leer je meer over de verschillen tussen leidinggeven en managen.

Communicatieve vaardigheden

Om op de juiste manier te kunnen leidinggeven zijn goed ontwikkelde communicatie vaardigheden essentieel. Je moet duidelijk kunnen communiceren, zodat je medewerkers weten waar ze aan toe zijn. Bovendien verklein je door goede communicatieve vaardigheden miscommunicatie in jouw team. Ook moet je jouw communicatie goed kunnen aanpassen op je doelgroep. Intern communiceren is bijvoorbeeld anders dan extern communiceren. Ook binnen de interne en externe communicatie heb je te maken met diverse doelgroepen, waar jij je communicatie op moet aanpassen.

Motivatietechnieken

Als leidinggevende moet je weten hoe je jouw medewerkers op de juiste manier kan motiveren. Je leert over de verschillende motivatietechnieken. Daarnaast leer je ook over het verschil tussen externe en interne motivatie en op welke soorten motivatie jij je moet richten als leidinggevende.

Organisatiestructuren

Als leidinggevende kan je werken in verschillende soorten organisaties. Per organisatie verschilt de organisatiestructuur, Daarom is het belangrijk kennis te hebben van de verschillende organisatiestructuren. Zo zijn er de volgende hoofdtypen qua organisatiestructuren: vlak, matrix en hiërarchisch.

• De hiërarchische organisatiestructuur: Deze structuur bestaat al erg lang. Een persoon of groep staat aan de top en de mensen met minder macht staan eronder. Deze organisatiestructuur heeft de vorm van een piramide.
• De vlakke organisatiestructuur: Steeds meer organisaties hanteren deze organisatiestructuur. Dit wordt ook wel een platte organisatie genoemd. Hierbij wordt er nagestreefd dat elke medewerker gelijk is. In de praktijk is dat echter vaak lastig te realiseren.
• De matrix organisatiestructuur: Bij een matrix organisatiestructuur moeten medewerkers aan meerdere andere medewerkers rapporteren. Deze organisatiestructuur wordt veel toegepast in erg grote organisaties.

Naast de hoofdtypes zijn er nog subtypes qua organisatiestructuren en andere organisatiestructuren, zoals de projectorganisatie, lijnorganisatie en functionele organisatie.

Beleid

Om goed te kunnen leidinggeven is het belangrijk om kennis te hebben van het beleid van je organisatie. Naast het interne beleid heb je ook te maken met beleid, wetten- en regelgeving van de overheid en betrokken partijen. Een goede leidinggevende is op de hoogte van het meest actuele beleid, wetten- en regelgeving.

Teambuilding

Een team dat goed kan samenwerken haalt betere prestaties. Als medewerkers goed met elkaar kunnen omgaan zorgt dit ook voor een betere werksfeer. Een betere werksfeer heeft vele positieve effecten, zoals het verminderen van verzuim. In de cursus leer je hoe je aan teambuilding kunt werken. Dit is nog belangrijker als er binnen jouw team veel wordt gewisseld qua medewerkers.

Conflicthantering

Ook als je een fijne en positieve werksfeer hebt, zal het wel eens voorkomen dat er conflicten zijn op het werk. Dit is bijna niet te voorkomen. Dit kan een conflict zijn tussen een medewerker en jou of tussen medewerkers onderling. Als leidinggevende ben jij verantwoordelijk voor wat er op het werk gebeurd. Daarom leer jij hoe je kunt omgaan met conflicten en deze op een goede manier kunt oplossen.

---

Hoe lang duurt een leidinggeven cursus?

Je kunt al een cursus leidinggeven afronden in 2 maanden. Zulke korte cursussen zijn meestal wel specifieke cursussen, waarbij de cursus bijvoorbeeld vooral gefocust is op leidinggeven aan een bepaalde groep. Langere cursussen kunnen 6, 8 of 10 maanden duren. Cursussen van deze duur bevatten vaak meer brede informatie over leidinggeven. Bij veel cursussen is het mogelijk om de cursus versneld te volgen, zodat je zelfs twee keer zo snel klaar kunt zijn met de cursussen. Als je juist meer tijd hebt, kan je langer over de cursus doen. Zo kan je de cursusduur aanpassen aan wat er bij jou past.

---

Wat zijn de kosten van een cursus?

De kosten van de cursussen verschillen. Langere cursussen zijn meestal duurder. Je kunt al vanaf 99 euro een cursus volgen. De kosten van een cursus kunnen oplopen tot 594 euro. Regelmatig zijn er aanbiedingen beschikbaar. Je kunt hierdoor de cursus goedkoper volgen en/of je ontvangt een gratis product of lesmateriaal bij aankoop van de cursus. Houd deze aanbiedingen goed in de gaten.

---

Cursus leidinggeven voor beginners

Er is een groot aanbod qua cursussen om te volgen als je als beginner wilt leren over leidinggeven. Hieronder lees je de 9 beste management trainingen & cursussen. Alle cursussen en trainingen kun je volgen zonder relevante voorkennis of ervaring op het gebied van leidinggeven.

Bijna alle cursussen zijn te volgen zonder vooropleiding. Alleen bij de cursus ‘Keuzedeel Leidinggeven’ heb je een diploma nodig. Je bent tot deze cursus toelaatbaar met een diploma: Mbo niveau 2, vmbo (K, G, T), lbo, vbo, mavo, mavo-vbo, havo of vwo. Daarnaast kan je toegelaten worden met een bewijs dat je over bent gegaan van havo 3 naar havo 4. Als je hier niet aan voldoet kan je middels het doen van een gratis toelatingstoets alsnog worden toegelaten, indien je de toelatingstoets met een voldoende afrond.

---

Opleiding leidinggeven

Wil je jouw leiderschapsvaardigheden flink verbeteren of meer verdiepende kennis verwerven? Dan is de cursus Leiderschap HBO van NHA de geschikte opleiding voor jou. Ondanks dat deze cursus op hbo-niveau is, heb je geen vooropleiding nodig voor deze cursus. De cursus gaat in op de vier taken die leiders in bedrijven hebben: het nemen van beslissingen, beïnvloeden van mensen, het ontwikkelen van relaties en het zoeken naar en voorzien in informatie. Tijdens de cursus ontwikkel jij je leiderschapskwaliteiten, zodat jij je goed kunt ontwikkelen als leidinggevende.

Een andere aanbevolen opleiding is de post-hbo opleiding ‘Middle management’ aan de Hogeschool Inholland. Met deze opleiding ontwikkel jezelf tot succesvolle manager door middel van diverse lesdagen en bootcamps. Onder andere de onderwerpen leiderschap, organisatiekunde, management en HRM komen aan bod. De cursus duurt 5 maanden en is online of in Alkmaar te volgen. Om toegelaten te worden tot deze opleiding moet je minimaal een mbo 4 diploma hebben. Ook met een gelijkwaardige combinatie van praktijkervaring en opleiding ben je toelaatbaar.

Tenslotte is de opleiding HBO Management en Leidinggeven van Scheidegger ook een goede optie. Het is een praktijkgerichte opleiding op hbo-niveau. De opleiding duurt in totaal 1 jaar. Je kunt de opleiding op zaterdagen, avonden of overdag volgen. De opleiding is ook als e-learning beschikbaar. Tijdens de opleiding leer je onder meer over hr-aspecten, leidinggeven aan medewerkers, managementgesprekken voeren, communicatie, plannen en verschillende leiderschapsstijlen.

Wat typeert een goede leidinggevende?

Bijna iedereen heeft wel eens ervaring gehad met een slechte leidinggevende. Dan weet je wat een slechte leidinggevende is, maar wat is dan eigenlijk wel een goede leidinggevende? Hieronder lees je een aantal kenmerken die een goede leidinggevende moet bezitten.

Goede communicatieve vaardigheden

Een essentiele vaardigheid van een goede leidinggevende is effectief kunnen communiceren. Als je niet duidelijk kunt communiceren met je medewerkers, zullen er veel miscommunicaties ontstaan. Dit heeft een negatief effect op de werkprestaties en op de werksfeer. Je kunt je communicatieve vaardigheden onder meer verbeteren door je communicatie aan te passen op je doelgroep, eerst te luisteren en daarna te spreken en vragen rechtstreeks te beantwoorden. Vraag ook regelmatig feedback over je communicatieve vaardigheden.

Teamplayer

Als leidinggevende moet je goed kunnen samenwerken. Hiervoor is het belangrijk dat je mensenkennis hebt en kunt omgaan met mensen van verschillende culturen en afkomsten. Een goede leidinggevende werkt samen met de medewerkers in plaats van dat hij/zij boven de medewerkers staat. Een bekende quote over leiderschap is ‘De essentie van leiderschap is om meer leiders voort te brengen, niet meer volgers’.

Positieve en inclusieve werkomgeving

Veel goede medewerkers komen in eerste instantie bij je werken vanwege het salaris en de ontwikkelingsmogelijkheden. Als je vervolgens een negatieve en niet-inclusieve werkomgeving hebt, zullen deze medewerkers niet lang bij je blijven. Een positieve en inclusieve werkomgeving is goed voor je medewerkers en voor jezelf. Een positieve werkomgeving houdt in dat je medewerkers fouten mogen maken om van te leren. Ook wordt er in een positieve werkomgeving zoveel mogelijk naar de positieve kant van zaken gekeken. Daarnaast wordt er op een goede manier met elkaar gecommuniceerd en gaan medewerkers met plezier aan het werk. Tenslotte is het belangrijk dat je medewerkers zich gewaardeerd voelen. Naast dat een positieve werkomgeving prettiger werkt, zorgt het er ook voor dat veel mensen productiever kunnen werken.

Een inclusieve werkomgeving is een werkomgeving, waar zo goed mogelijk gebruik wordt gemaakt van de vermogens en diverse talent op de arbeidsmarkt. Alle werknemers komen in een inclusieve werkomgeving tot hun recht en worden gerespecteerd. Er wordt niet gekeken naar zaken zoals herkomst, leeftijd, geslacht en functieverblijfsduur. Iedereen wordt op dezelfde manier behandeld.

Communiceren van doelen, verwachtingen en feedback

Medewerkers hebben een leidinggevende nodig, die duidelijk kan communiceren. Door duidelijk doelen en verwachtingen te communiceren staan de neuzen van de medewerkers dezelfde richting op. Hierbij is het ook belangrijk dat je jouw medewerkers betrekt bij het opstellen van doelen. Deze aspecten vergroten het groepsgevoel.

Je moet niet alleen jouw verwachtingen duidelijk communiceren, maar je moet ook weten wat jouw medewerkers verwachten. Vraag hier daarom regelmatig na. Plan bijvoorbeeld frequent bila’s in met je medewerkers. Daarnaast moet je op de juiste manier feedback geven aan je medewerkers. Wat de juiste manier is, verschilt per medewerker. Zelf moet je ook makkelijk benaderbaar zijn door medewerkers voor feedback. Laat zien aan je medewerkers dat je feedback kan waarderen en hier daadwerkelijk iets mee doet.

Coachen van team

Een goede leidinggevende haalt het beste in mensen naar boven, zodat het team samen kan groeien. Je moet in staat zijn om je team te motiveren als er iets misgaat. Ook ondersteun je de ontwikkeling van je medewerkers. Je geeft hen ruimte om te groeien en geeft hen vertrouwen. Je geeft hen ook mogelijkheden om fouten te maken, zodat je medewerkers ervan kunnen leren. Daarnaast moedig je jouw medewerkers aan om nieuwe uitdagingen aan te gaan. Dit kan bijvoorbeeld in de vorm zijn van nieuwe taken, een hogere functie of het volgen van een training of cursus. Samengevat moet je als leidinggevende je teamleden sterker maken.

Zelfbewustzijn en ontwikkeling

Als je goed wilt leidinggeven moet je eerst bewust zijn van je zelf. Je moet weten wie je bent en vertrouwen hebben op je eigen capaciteiten. Als je dit niet hebt, ben je snel onzeker. Als je erg onzeker bent is het lastig om leidinggevende te zijn, omdat je onder meer minder goed tegen kritische feedback kunt. Ook zullen medewerkers hierdoor minder vertrouwen in je hebben. Als je zelf geen vertrouwen in jezelf hebt, waarom zouden andere mensen dit wel hebben? Ben je nog onzeker? Werk dan aan je zelfvertrouwen, door bijvoorbeeld een cursus te volgen.

Tijdens de cursus ‘NHA – Leidinggevende functie’ leer je ook hoe jij jezelf kunt managen. Pas als jij jezelf kunt managen, kan jij andere mensen managen. Daarnaast is het als leidinggevende van belang dat ook jij bezig bent met ontwikkeling. De wereld verandert constant, waardoor je regelmatig bijscholingen en cursussen moet volgen om je kennis en vaardigheden actueel te houden.

Als bijvoorbeeld leidinggeven aan de generatie Millennials nieuw voor je is, kan jij jezelf ontwikkelen door de cursus ‘NTI – Leidinggeven aan Millennials’. Zo leer jij je communicatie en motivatietechnieken aan te passen op deze specifieke doelgroep. Zo kan je voor elke doelgroep een cursus of workshop volgen. Ook als je meer met medewerkers te maken krijgt van bepaalde culturen is het slim om hier een cursus voor te volgen. Dit kan je ook samen met je medewerkers doen, zodat ook zij weten hoe ze kunnen omgaan met de verschillende normen en waarden van deze doelgroep.

Lead by example

‘Lead by example’ is een term beschreven door de Amerikaanse leiderschapsgoeroe en coach John Baldoni. Net als bij ouderschap moet je het goede voorbeeld geven aan je medewerkers. Als je zelf niet het goede voorbeeld geeft, is de kans groot dat jouw medewerkers zich ook niet houden aan wat jij van ze verwacht of vraagt. Door zelf het goede voorbeeld te geven, maak je het voor je medewerkers makkelijk om je te volgen.

Empathie en inlevingsvermogen

Bij het tonen van empathie is het belangrijk om een hoge emotionele intelligentie te hebben. Emotionele intelligentie gaat om het vermogen om je eigen emoties te beheersen en te uiten. Daarnaast gaat het om het omgaan met intermenselijke relaties. Empathisch zijn toont zich onder andere in ruimte houden voor hoe anderen zich over een situatie voelen, rekening te houden met hoe je collega’s zich voelen en te onderzoeken welke invloed jouw woorden of daden hebben op anderen.

Inlevingsvermogen gaat om het kunnen inleven in de ander. Hierbij is het belangrijk dat je geen aannames doet over hoe iemand zich voelt. Je kunt je tot slechts een bepaalde mate inleven. Als je echt wilt weten hoe iemand zich voelt, moet je dit vragen. Ga hier niet over speculeren. Dit kan voor miscommunicatie zorgen en soms zelfs tot conflicten leiden.

Probleemoplossend vermogen

Je bent als leidinggevende het aanspreekpunt voor problemen. Daarom is het van belang dat je een goed probleemoplossend vermogen hebt. Hierbij is het ook belangrijk dat je een actieve luisteraar bent. Door actief te luisteren kan je goed problemen helder krijgen. Je vat namelijk samen wat iemand zegt. Zo check jij of je het probleem helder hebt.

Vervolgens kan je advies geven op basis van je ervaring of bepaalde gegevens. Het helpt ook om je teamleden vragen te stellen. Door de juiste vragen te stellen, kunnen ze soms zelf tot een oplossing komen. Hierdoor laat je jouw medewerkers zien waar ze allemaal tot in staat zijn en geef je ze op een goede manier meer verantwoordelijk.

---

Hoe kun je je (zelf) ontwikkelen als leider?

Je kunt je op verschillende manieren ontwikkelen als leider.

Toets je kwaliteiten

Eerst moet je weten waar je nu staat qua kwaliteiten, die belangrijk zijn om leiding te geven. Je kunt op verschillende manieren je kwaliteiten toetsen. Zo kan je bijvoorbeeld feedback vragen aan je medewerkers, collega’s en je eigen (ex-)leidinggevenden. Een andere manier is om je kwaliteiten te testen. Hieronder lees je een aantal testen die je kunt doen.

• Leiderschapstest – zelfperceptie en 360 graden – De Steven: Met deze leiderschapstest van De Steven krijg je inzicht in jouw leiderschapsstijl en jouw leiderschapsvaardigheden.
• Leiderschapsstijltest-123 test: Met deze test bepaal jij jouw persoonlijke stijl van management en leiderschap.
• Zelftest leiderschap – Markensteijn: Met deze test krijg je inzicht in jouw leidinggevende capaciteiten.

Managementboeken

Met goede boeken kan jij snel meer kennis verwerven over management en leidinggeven. Hieronder lees je een aantal goede boeken omtrent deze onderwerpen.

• 50 Ways Great Leaders Inspire Results – John Baldoni: Uit dit boek komt de term ‘Lead by Example’. In dit boek leer je over eenvoudige dingen die je elke dag kunt doen om jouw team te overtuigen om jouw richtlijnen op te volgen.
• De zeven eigenschappen van effectief leiderschap – Stephen R. Covey: Dit wordt ook wel het belangrijkste businessboek van de 20ste eeuw genoemd. Je leert niet alleen waardevolle eigenschappen voor effectief leiderschap in je werk, maar ook hoe je succesvol wordt in de omgang met je familie en vrienden.
• Het boek voor jonge team leiders – Jelle van der Lugt: Dit boek is een geschikt boek als je jong als leidinggevende begint. Je leest over de ervaringen van de auteur, die als 24-jarige begon als teamleider bij het Vattenfall Solar Team van de TU Delft. In het boek leer je over de zes zekerheden om met overtuiging te beginnen als leidinggevende.
• MBA in een dag – Ben Tiggelaar: Dit boek wordt ook wel de ultieme survivalgids voor ondernemers, professionals en managers genoemd. Je leert over de meest belangrijke ideeën van bekende auteurs van managementboeken, zoasl Covey, Mintzberg, Drucker, Collins, Kotter en Porter.

Podcasts over leiderschap

Ben je niet zo dol op lezen? Dan is een Podcast wellicht geschikter voor jou. Hieronder lees je een aantal podcasts over leiderschap.

• Leidinggeven is omgekeerd opvoeden: In deze podcasts leer je leiderschapslessen voor management impact. In de podcast wordt Leiderschapscoach en Managementwetenschapper Bas Kodden geïnterviewd door journalist Eduard van Brakel.
• ZigZagHR Brainpickings: Lesley Arens vraagt in elke aflevering aan een andere centrale gast naar de naar ideeën, inspiratie en best & next practices, waarmee jij een betere leidinggevende kan worden.
• Business Books Podcasts: In deze podcast delen hoofdredacteur Remy Ludo Gieling en journalist Thijs peters reviews van de meest nieuwe zakelijke boeken. Ook vertellen ze je over de belangrijkste lessen uit deze boeken. Dan hoef jij het boek niet meer te lezen!
• Onweerstaanbaar leidinggeven| De podcast voor leidinggevende: In deze podcast krijg je praktisch inzichten en tips, zodat je succesvol en inspirerend leiding kunt geven.

Ervaring opdoen

De beste manier om beter te worden in leidinggeven is door ervaring op te doen. Van ervaren leidinggevende kan je ook veel leren. Dit kan je leren door stage te lopen bij een leidinggevende of een dagje mee te lopen. Ook van minder goede leidinggevenden kan je leren. Je leert immers wat je niet moet doen!

Daarnaast leer je het meeste door zelf te werken als leidinggevende. Vraag regelmatig feedback aan je medewerkers en eigen leidinggevende. Evalueer ook frequent situaties, die niet goed verliepen. Zo kan je onderzoeken wat er niet goed ging en wat er wel goed ging. Daarna kan je bedenken hoe je het de volgende keer beter kunt aanpakken. Zo kan jij je constant verbeteren.

---

Cursus leidinggeven met STAP-budget

Sommige cursussen kan je ook financieren met het STAP-budget. Sinds 2022 kan je gebruik maken van het STAP-budget. Dit is ter vervanging van de aftrekpost voor studiekosten. STAP staat voor Stimulering Arbeidsmarkt Positie. Je kunt hiermee een cursus, training of opleiding volgen. Hiermee wilt de overheid werkende en werkzoekende stimuleren om zich te ontwikkeling tijdens hun loopbaan. Met het STAP-budget kan je maximaal € 1.000 per jaar aanvragen voor scholing en ontwikkeling. Dit kan je elke twee maanden doen. Je kunt hiermee alleen trainingen, cursussen en opleidingen volgen die in het scholingsregister staan. Het bedrag wordt direct betaald aan de opleider.

De volgende cursussen kan je financieren met STAP-budget:

• Leidinggeven-Voorbereidende cursus voor (aankomend) leidinggeven van LOI
• Cursus Projectmanagement van Laudius
• Cursus Basiskennis Management van NHA
• Cursus Basiskennis Management van LOI
• Cursus Leidinggeven aan millennials van NTI

Let op: Je mag per jaar slechts één cursus doen, ondanks dat de cursus minder dan € 1.000 kost. Als de cursus meer dan € 1.000 kost betaal je de rest van het bedrag zelf.

---

Conclusie

Je kunt veel theorie vinden over leidinggeven, door middel van boeken, Podcasts en het internet. Dit kan je veel inzichten geven. Echter als je de kennis goed wilt leren toepassen, is het volgen van een online cursus de beste keuze. Tijdens een cursus leer je namelijk stap voor stap wat jij moet weten als leidinggevende en/of manager. Hierdoor leer je op een gestructureerde manier leiding te geven. Dit is de meest effectieve manier om te leren. Daarnaast leer je door het volgen van een cursus om een leiderschapsstijl te vinden die bij jou past.

Als je echt het meeste wilt halen uit je cursus, kan je na het afronden van de cursus een stage lopen. Een andere optie is om zo snel mogelijk als leidinggevende aan de slag gaan. Zo kan je meteen de theorie toepassen in de praktijk. Vraag wel regelmatig feedback aan je medewerkers en collega’s om jezelf constant te verbeteren. Het lezen van boeken en podcasts helpt je om je kennis actueel te houden en de geleerde kennis uit een cursus nog beter te onthouden.

---

---